Ἀγαπητέ Ἀνάδοχε,

ἀποδέχτηκες τήν τιμή πού σοῦἔκαναν δύο ἀδελφοί μας χριστιανοί γονεῖς, νά γίνεις ὁἀνάδοχος τοῦ παιδιοῦ τους. Ὁ ρόλος τοῦἀναδόχου δέν ἔχει ἁπλῶς κοινωνικό χαρακτήρα. Πρωτίστως ἔχει πνευματικό καί οὐσιαστικό. Ὁἀνάδοχος ἐπωμίζεται τήν εὐθύνη -μαζί, φυσικά, μέ τούς χριστιανούς γονεῖς τοῦ παιδιοῦ- νά μεταλαμπαδεύσει στόν νεοφώτιστο χριστιανό τή χριστιανική πίστη. Νά τόν ὁδηγήσει, καθώς θά μεγαλώνει, στή συνειδητή χριστιανική ζωή.

Ο   Ρ Ο Λ Ο Σ   Τ Ο Υ   Α Ν Α Δ Ο Χ Ο Υ

Ἡ πνευματική εὐθύνη τοῦἈναδόχου γιά τήν Ἐκκλησία ἀρχίζει ἀπό τήν ὥρα πού τελεῖται τό Βάπτισμα. Ὁἀνάδοχος ἔχει ρόλο σ᾽ αὐτό. Συμμετέχει καί συμπράττει, ἀναπληρώνοντας κατά κάποιον τρόπο τό νήπιο πού κρατᾶ στά χέρια του καί πού λόγω ἡλικίας ἀδυνατεῖ τό ἴδιο νά συμπράξει.
Αὐτό γίνεται ἰδιαίτερα στήν Ἀκολουθία τῆς Κατηχήσεως, πού προηγεῖται τοῦ καθαυτό μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος. Ἐδῶ καταχωρίζουμε τό τμῆμα ἐκεῖνο πού ἀφορᾶ τόν ἀνάδοχο καί πού θά πρέπει, ἀγαπητέ Ἀνάδοχε, νά μελετήσεις προσεκτικά, ὥστε νά ἀπαντᾶς ὁἴδιος καί μέ ἀκρίβεια σέ ὅ,τι σέ ἐρωτᾶὁἱερεύς. Αὐτονόητο ὅτι σύ, ὁἀνάδοχος, μέ εὐλάβεια καί εὐκρίνεια, θά ἀπαγγείλεις στήν κατάλληλη στιγμή τό Σύμβολο τῆς Πίστεως.

Α Κ Ο Λ Ο Υ Θ Ι Α   Τ Η Σ   Κ Α Τ Η Χ Η Σ Ε Ω Σ

• Στρέφονται δυτικά (πρός τήν εἴσοδο) καί ἐρωτᾶ τρεῖς φορές
• Ὁἱερεύς· Ἀποτάσσῃ τῷ Σατανᾷ; Καί πᾶσι τοῖς ἔργοις αὐτοῦ; Καί πάσῃ τῇ λατρείᾳ αὐτοῦ; Καί πᾶσι τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ; Καί πάσῃ τῇ πομπῇ αὐτοῦ; Καί ἀπαντᾶ
• Ὁἀνάδοχος· Ἀποτάσσομαι. Ρωτᾶ πάλι τρεῖς φορές
• Ὁἱερεύς· Ἀπετάξω τῷ Σατανᾷ; Καί ἀπαντᾶ
• Ὁἀνάδοχος·Ἀπεταξάμην. Καί λέγει
• Ὁἱερεύς· Καί ἐμφύσησον, καί ἔμπτυσον αὐτῷ. Καί ὁἀνάδοχος φυσᾶ τρεῖς φορές στόν ἀέρα καί φτύνει τρεῖς φορές στό ἔδαφος.
• Στρέφονται ἀνατολικά (πρός τό Ἱερό) καί ρωτᾶ τρεῖς φορές
• Ὁἱερεύς· Συντάσσῃ τῷ Χριστῷ; Καί ἀπαντᾶ
• Ὁἀνάδοχος· Συντάσσομαι. Ρωτᾶ πάλι τρεῖς φορές
• Ὁἱερεύς· Συνετάξω τῷ Χριστῷ; Καί ἀπαντᾶ
• Ὁἀνάδοχος· Συνεταξάμην. Καί λέγει
• Ὁἱερεύς· Καί πιστεύεις αὐτῷ; Καί ἀπαντᾶ:
• Ὁἀνάδοχος· Πιστεύω αὐτῷὡς Βασιλεῖ καί Θεῷ. Καί ἀπαγγέλλει

Τ Ο   Σ Υ Μ Β Ο Λ Ο Ν   Τ Η Σ   Π Ι Σ Τ Ε Ω Σ

Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα, παντοκράτορα, ποιητήν οὐρανοῦ καί γῆς, ὁρατῶν τε πάντων καί ἀοράτων.
Καί εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ τόν μονογενῆ, τόν ἐκ τοῦ Πατρός γεννηθέντα πρό πάντων τῶν αἰώνων. Φῶς ἐκ φωτός, Θεόν ἀληθινόν ἐκ Θεοῦἀληθινοῦ, γεννηθέντα, οὐ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῷ Πατρί, δι᾽ οὗ τά πάντα ἐγένετο.
Τόν δι᾽ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶν καί σαρκωθέντα ἐκ Πνεύματος ἁγίου καί Μαρίας τῆς Παρθένου καί ἐνανθρωπήσαντα.
Σταυρωθέντα τε ὑπέρ ἡμῶν ἐπί Ποντίου Πιλάτου καί παθόντα καί ταφέντα.
Καί ἀναστάντα τῇ τρίτῃἡμέρα, κατά τάς Γραφάς.
Καί ἀνελθόντα εἰς τούς οὐρανούς καί καθεζόμενον ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρός.
Καί πάλιν ἐρχόμενον μετά δόξης κρῖναι ζῶντας καί νεκρούς· οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος.
Καί εἰς τό Πνεῦμα τό ἅγιον, τό Κύριον, τό ζωοποιόν, τό ἐκ τοῦ Πατρός ἐκπορευόμενον, τό σύν Πατρί καί Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καί συνδοξαζόμενον, τό λαλῆσαν διά τῶν προφητῶν.
Εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικήν καί ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν.
Ὁμολογῶἕν Βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν.
Προσδοκῶἀνάστασιν νεκρῶν.
Καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ἀμήν.

Στή συνέχεια ἐρωτᾶ πάλι τρεῖς φορές
• Ὁἱερεύς· Συνετάξω τῷ Χριστῷ; Καί ἀπαντᾶ
• Ὁἀνάδοχος· Συνεταξάμην. Καί λέγει
• Ὁἱερεύς· Καί προσκύνησον αὐτῷ; Καί ἀπαντᾶ
• Ὁἀνάδοχος· Προσκυνῶ Πατέρα, Υἱόν, καί Ἅγιον Πνεῦμα, Τριάδα ὁμοούσιον καί ἀχώριστον.
Στήν εὐχή πού ἀκολουθεῖ, ὅταν ἐρωτηθεῖἀπό τόν ἱερέα, λέει καθαρά τό ὄνομα τοῦ βαπτιζομένου.

Π Ρ Α Κ Τ Ι Κ Ε Σ   Ε Π Ι Σ Η Μ Α Ν Σ Ε Ι Σ

• Οἱ προσκλήσεις.Ὅταν προσκαλοῦμε σέ ἕνα μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως εἶναι τό Βάπτισμα, ἀνάλογο πρέπει νά εἶναι καί τό προσκλητήριό μας. Ἡ μορφή του. Τό περιεχόμενό του. Δυστυχῶς πολλά προσκλητήρια δείχνουν ματαιοδοξία στή μορφή τους καί ἀσυγχώρητη ἐλαφρότητα στό περιεχόμενό τους. Ὀφείλουμε νά προσέξουμε. Τό προσκλητήριο θά πρέπει νά δείχνει τή χριστιανική μας ἀντίληψη γιά τό Βάπιτσμα, στό ὁποῖο προσκαλοῦμε συγγενεῖς και-φίλους.
• Τά δῶρα.Ὑπάρχει ἡ συνήθεια νά προσφέρουμε κάτι (μπομπονιέρες) ὡς ἀναμνηστικό στούς καλεσμένους μας. Κι ἐδῶἐνεργοῦμε ὡς χριστιανοί. Καί ἐπιλέγουμε ἀναμνηστικά πού ἔχουν κάποια σχέση μέ τό μυστήριο. Καινοφανεῖς καί ἀπαράδεκτες εἶναι οἱἐπιλογές ὁρισμένων γονέων πού προσφέρουν ἀναμνηστικά πού καμιά σχέση δέν ἔχουν μέ τήν Ἐκκλησία, θύματα κι αὐτοί τῆς ἐμπορευματοποίησης τῶν πάντων.
• Τά ροῦχα τοῦ νεοφώτιστου. Σύμφωνα μέ τόν συμβολισμό τῆς Ἐκκλησίας εἶναι λευκά. Τό λευκό χρῶμα συμβολίζει τήν καθαρότητα, τό Ἅγιο Πνεῦμα πού ἔλαβε ὁ νεοφώτιστος. Σεβαστεῖτε αὐτό τόν ἱερό συμβολισμό καί μήν παρασύρεστε ἀπό ἐνδυματολογικές ἐπιλογές πού εἶναι ἄσχετες μέ τό νόημα τοῦ μυστηρίου καί τή σεβάσμια παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας.
• Τά «μαρτυρικά». Εἶναι ὁ Σταυρὸς ἤἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας. Τίποτε ἄλλο. Δυστυχῶς ἔχει παρατηρηθεῖ νά καρφιτσώνονται στά πέτα τῶν προσκεκλημένων διάφορα ἀντικείμενα, πού παραπέμπουν σέ προλήψεις καί δεισιδαιμονίες. Εἶναι ἀσέβεια στήν ὁποία δέν πρέπει ἀπό ἐπιπολαιότητα νά παρασυρόμαστε.
• Τό λάδι. Μέ αὐτό χρίει ὁἱερέας τό παιδί πρίν τή βάπτιση. Ἀποβλέπει στήν προστασία του ἀπό κάθε δαιμονική ἐνέργεια. Μέ τό ἴδιο λάδι ἀλείφει τό παιδί καί ὁἀνάδοχος. Νά εἶναι ἁγνό ἐλαιόλαδο καί ὄχι νοθευμένο σπορέλαιο. Ὅ,τι χρησιμοποιοῦμε στή λατρεία πρέπει νὰ εἶναι τό καλύτερο.

Δ Ι Κ Α Ι Ο Λ Ο Γ Η Τ Ι Κ Α

Κατά τή βάπτιση ἑνός παιδιοῦ στόν ἐφημέριό μας προσκομίζουμε τή Ληξιαρχική Πράξη Γεννήσεώς του.
Ὅλα τά μυστήρια πού μᾶς ἀφοροῦν θά πρέπει νά τελοῦνται στήν ΕΝΟΡΙΑ ΜΑΣ· στήν ἐνορία στά ὅρια τῆς ὁποίας κατοικοῦμε. Στήν Ἐνορία μας ἑπομένως βαπτίζουμε καί τά παιδιά μας. Ἄν ὅμως, γιά ὁποιονδήποτε λόγο εἶναι ἀνάγκη νά κάνουμε τή βάπτιση τοῦ παιδιοῦ μας σέ ἄλλη ἐνορία, ἀπό τόν ἐφημέριο τῆς ἐνορίας μας θά πρέπει νά ζητήσουμε ἕνα χαρτί πού λέγεται Μεταβίβαση Βαπτίσεως.
Σέ περίπτωση ἀπουσίας ἀπό τή βάπτιση ἑνός ἐκ τῶν δύο γονέων, ἀπαιτεῖται γιά τήν ὀνοματοδοσία ἔγγραφη συγκατάθεση ἐκείνου πού ἀπουσιάζει, μέ ἐπικύρωση τοῦ γνησίου τῆς ὑπογραφῆς.

*  *  *

Ἀγαπητέ Ἀνάδοχε,

Ἄξιος ! Αὐτή τήν εὐχή θ᾽ἀκούσεις ἀπό τό στόμα τοῦ λειτουργοῦ καί ἀπό τά χείλη ὅλων τῶν καλεσμένων.
Εὔχομαι κι ἐγώ νά σ᾽ εὐλογεῖ πάντοτε ὁ Κύριος καί ν᾽ἀναδειχθεῖς πράγματι ἄξιος. Πού σημαίνει νά ἀνταποκριθεῖς μέ εὐθύνη καί συνέπεια στήν τιμή καί τό χρέος νά γίνεις πνευματικός πατέρας τοῦ παιδιοῦ πού πρόκειται νά βαπτίσεις.

† πρωτοπρεσβύτερος π. Δημήτριος Ζαγόρας

Γραμματεύς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καρπάθου Κάσου

ἱερατικῶς προϊστάμενος Μητροπολιτικοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Ἀπερίου